KRATKA ISTORIJA NAUČNIH TRIBINA

Malo gde u svetu su naučno-popularne tribine tako uspešne i tako posećene kao u Beogradu i moglo bi se reći da one poslednjih godina daju jedinstvenu, dodatnu, svakako neočekivanu boju društvenom životu grada. Sa povratkom tribine u Veliku salu Studentskog kulturnog centra gde Institut za fiziku u Beogradu u okviru inicijative „Nauka kroz priče“ ponovo okuplja ljubitelje ovog programa, podsećamo se da se ovaj oblik javnog događanja u Beogradu razvija punih deset godina.

Mada su javne tribine posvećene društvenim temama i politici oduvek postojale i obeležavale život grada, tribina posvećena nauci je donedavno bila marginalni događaj, organizovana iz entuzijazma pojedinaca i održavana isključivo pred studentima i drugim naučnicima u gornjim salama Kolarčevog narodnog univerziteta, u univerzitetskim prostorima ili u Muzeju nauke i tehnike i Galeriji nauke i tehnike SANU.

Moderne naučno-popularne tribine počinju u istom krugu, ali sada uz dodatnu, medijsku komponentu. Isprva su i one u senci – kao prateći program drugih većih aktivnosti. Tako, kao dodatni javni program izdavačkog poduhvata „Vreme nauke“, beogradski nedeljnik „Vreme“ u Medija centru organizuje seriju naučno-popularnih tribina tokom 2008. i 2009. godine. Ovi događaji, isprva usmereni na kolege iz medija, počinju da privlače i drugu, raznoliku publiku, posebno nakon tribine u aprilu 2011. godine koja je organizovana u Artget galeriji Kulturnog centra Beograda i koja se bavila budućnošću nauke.

Uz godišnjicu Čarlsa Dravina, Biološki fakultet 2009. godine organizuje seriju naučno-popularnih tribina u Galeriji nauke i tehnike SANU, a kako je program bio multidisciplinarno zamišljen, tribine privlače ne samo poznavaoce evolucije, nego i druge posetioce. Dve godine kasnije, Institut za fiziku u Beogradu, odmah nakon akcije „Beograd je sistem“ organizuje sličnu seriju tribina, ovog puta, kao prateći program izložbe povodom godišnjice Instituta koji će se pretvoriti u javni diskusioni forum o temama iz raznih oblasti nauke.

U međuvremenu, Festival nauke donosi revoluciju u popularizaciji nauke u Srbiji. Okupivši promotere iz nevladinog sektora, mlade naučnike i naučne novinare najzad na jednom mestu, Festival je bio uspeh koji je iznenadio i same organizatore – hiljade i hiljade ljudi u zimu 2007. došle su u tadašnju zgradu Geozavoda na prvu masovnu manifestaciju popularne nauke, a stvar se još uspešnije ponovila 2008. godine.

U okviru Festivala je od početka postojao program popularnih predavanja, ali kako se javila potreba da se on učini popularnijim, sa preseljenjem Festivala u Kluz, a predavanja u SKC, u zimu 2011. organizuju se prve naučno-popularne tribine u Velikoj sali.

Sledeće godine počinje sa radom Centar za promociju nauke. Usmeren isključivo na interaktivne sadržaje, Centar u svom programu isprva uopšte nema tribinu kao oblik manifestacije koju treba da organizuje. Međutim, Odeljenje komunikacija Centra u leto 2012. godine počinje sa prvim tribinama u Galeriji nauke i tehnike SANU – prva u nizu, posvećena Božjoj čestici privlači publiku koja stoji na ulici Đure Jakšiča i sluša prenos razgovora naučnika na zvučnicima.

Veliki odziv publike podstiče Centar da nastavi sa ovim programom i na poziv SKC-a u proleće sledeće 2013. godine, tribina se seli u Veliku salu SKC. Ovde će u periodu od 2013. do 2017. biti organizovano više od četrdeset tribina, nivo produkcije će porasti, a stotine ljudi će iz meseca u mesec dolaziti da čuje nešto drugo i bude deo jedne neočekivano dobre atmosfere inspirisane naukom. U zenitu svog rada prethodnih godina, Centar će tribine proširiti i u druge prostore ne samo u Beogradu, nego i širom Srbije.

U međuvremenu, u decembru 2012. godine, odmah nakon Festivala nauke, Istraživačka stanica Petnica organizuje gotovo istorijsku tribinu „Dočekajte smak sveta sa naučnicima“ koja dupke puni Veliku salu SKC. Petnica će sa ovim programom nastaviti i narednih godina i uspešno ga obnoviti u sali organizacije Mikser koja je do pre dve godine bila na Savamali.

Tokom prethodnih godina, naučnopopularna tribina, podstaknuta pre svega velikim interesovanjem publike počinje da se širi kroz kulturne centre i svakojake druge javne prostore, a spektar tema, sagovornika i publike sada je već nemoguće sagledati. Na ovim temeljima, podstaknut interesovanjem publike, Institut za fiziku u Beogradu, u okviru inicijative „Nauku kroz priča“ vraća tribinu kući – u Veliku salu SKC. Dobro došli!

Pročitajte više o našem PROGRAMU TRIBINA