TESLIN PATENT

(Povodom 10. jula, Dana nauke) “Neka bude znano da sam ja, NIKOLA TESLA, iz Smiljana u Lici, granične oblasti u Austro-Ugarskoj, izmislio unapređenje dinamo-električne mašine”, piše naš slavni fizičar i pronalazač u patentnoj prijavi koju je Patentnom zavodu SAD predao 6. maja 1885. godine. Patent pod rednim brojem US334823A i nazivom “Commutator for dynamo-electric machines” odobren je u januaru sledeće 1896. godine.

Biće to prvi od 112 poznatih patenata koji su Nikoli Tesli prihvaćeni u Sjedinjenim Američkim Državama u narednih 42 godine. Budući da se patentno pravo odnosi isključivo na državu u kojoj je patent prijavljen, Tesla je tokom života u čak 26 država zaštitio bar 278 patenata. Skica ne prikazuje sam prvi Teslin patent, već dijagram iz patentne prijave US405858A za električni motor, koja je odobrena u junu 1889. godine.

Tesla, inače, u svojim ranim prijavama navodi naziv svog preduzeća “Tesla electric light and manufacturing company”, koju je osnovao nakon napuštanja Edisonove kompanije. Svoje državlljanstvo vezuje za Liku i Austro-Ugarsku, dok će navoditi da je u Njujorku rezident. Od devedesetih godina, sa sticanjem američkog državljanstva, Tesla u patentnim prijvama navodi da je državljanin SAD.

Tesla je rođen 10. jula 1856, a prvi patent mu je u Americi odbren kad je imao 30 godina. Tokom karijere koja je jedinstvena upravo po impresivnom broju izuzetno dobro prihvaćenih i uticajnih izuma menjao je kompanije i projekte, neprekidno nošen novim idejama koje su mu promenile svet. Tesli su one donele trajnu svetsku slavu, ali i bile njegov usud.

U čast Nikole Tesle u Srbiji se 10. jula obeležava Dan nauke. Tim povodom, ove godine, Institut za fiziku u Beogradu u saradnji sa “Naukom kroz priče” organizuje tribinu “Može li nauka da promeni Srbiju” (http://naukakrozprice.rs/dan-nauke-2019/).

S.B.

—

Skica: Patents.google US405858A