BESKRAJ

BESKRAJ

Bezbrojan, neizbrojan, mnogobrojan, ogroman, neizmeran, preterano velik, preterano dug, koji nema kraja, beskončan, beskrajan. Mada matematičari i svi oni koji se matematikom služe radije koriste pojam beskonačnost, lepa srpska reč beskraj takođe označava filozofski koncept koji opisuje ono što nema nikakvu granicu.

U matematici se uobičajeno označava znakom ∞ što je inače jedna od figura u algebarskoj geometriji koje su poznate kao lemniskate. Smatra se da je sličan znak prvi upotrebio engleski matematičar i dvorski kriptograf Džon Volis 1655. godine u knjizi Arithmetica Infinitorum. Volis je, navodeći beskonačan niz koristio oznaku &c koja je vremenom evoluirala u lemniskatu i čiji se oblik vidi na ilustraciji.

Ideja o beskraju nije beskonačno stara. Mada o njoj učimo već tokom osnovne škole i deluje gotovo svakodnevno, koncept beskonačnosti je vrlo složena filozofska ideja. Spoznaja o tome da (iako je sve ono što vidimo oko sebe konačno) postoji beskraj prvi put se javila kod presokratovskih filozofa, i posebno je analizirana u slavnim Zenonovim paradoksima, ali će u matematiku ući tek u 17. veku. Nakon Volisovih pionirskih radova, beskonačnost će koristiti i Isak Njutn 1699. godine.

Tekst: S. Bubnjević/M. Đurić

Ilustracija: Depositphotos/LarysaRay