DOBA DIVLJEG VEPRA
(Aktuelno) Divlje svinje, naravno, ne žive u gradovima. No, možda niste znali da u svojim najčešće vlažnim staništima ovi sisari žive u matrijarhatu – zajednicu čine krmače i majke sa prasićima okupljene oko jedne ženke koja vodi krdo.
Mužjaci tokom većeg dela godine žive usamljenički, kao lutalice i približavaju se krdima samo tokom sezone parenja, koja se događa duboko u zimi. To je, od novembra do januara, doba velikih okršaja među veprovima koji se bore za ženke.
Baš kao i pre dva leta, divlje svinje su, sasvim mimo svojih prirodnih ciklusa, sa Velikog ratnog ostrva preplivale preko Dunava i pojavile se u Beogradu. Mada ih dobro poznaje još od osvita ljudske civilizacije, čovek ne voli da ih vidi u svojim naseljima – divlji veprovi mogu predstavljati opasnost.
Divlja svinja ili vepar (Sus scrofa) je sitni papkar velike brzine i snage. U stanju je da iskopa zamrznutu zemlju do dubine od 10 centimetara i da čak pomera kamenje teško i do 50 kilograma.
Vepar je svaštojed čija ishrana možda i najviše nalikuje na ljudsku od svih životinja. Ispušta raznolike zvukove – duboke brundajuće glasove pri ostvarivanju kontakta, snažne urlike u slučaju opasnosti i visoke, izuzetno glasne tonove tokom borbe.
Ako se izuzme čovek, divlji veprovi su sisari čija staništa zauzimaju najveću teritoriju na planeti – šesnaest poznatih podvrsta divlje svinje živi u Evropi, Aziji, Severnoj Americi, a zahvaljujući čoveku, svinja se proširila i u druge krajeve sveta.
U pojedinim oblastima, divlji vepar je čak invazivna vrsta, što je naziv za vrste koje nasele neku oblast i šire se nekontrolisano jer u njoj nemaju prirodnih neprijatelja. Inače, u standardnom lancu ishrane, prirodni neprijatelj vepra je vuk.
Pojava uplašenih verpova u gradskoj sredini kakva je viđena ovih dana u Beogradu nije česta. Divlja svinja inače ne haje previše za ljude – za razliku od mnogih drugih sa pravom uplašenih ili zavisnih vrsta, ona izbegava ljude, ali se retko ponaša i kao da joj je čovek opaki neprijatelj. Upravo to je dovelo do pripitomljavanja domaće svinje.
Pripitomljavanje svinje se, prema poznatim arheološkim dokazima, desilo na početku poljoprivredne revolucije – pre oko 12.000 godina na obalama reke Tigar u Mesopotamiji. Ostaci svinje su pronađeni i u ljudskim staništima na Kipru i u Kini iz ovog doba.
Sa druge strane, čovek je nastavio da pokazuje pažnju i prema divljim srodnicima svinje – vepar je od neolita do danas čovekova omiljena lovina, a kako nije ugrožena, divlja svinja se u mnogim delovima sveta masovno lovi i danas.
S.B./M.Đ.
——
Foto: Depositphoto/Photocech