MIHAJLO PUPIN, JEDAN OD OSNIVAČA NASA

Na početku Prvog svetskog rata bilo je više nego jasno da Sjedinjene Američke Države kaskaju za Evropom u razvoju aeronautike, pa je 1915. godine osnovana NACA, Nacionalni savetodavni odbor za aeronautiku. Ovo telo će 43 godine kasnije postati NASA.

NACA je u vreme Prvog svetskog rata dobila zadatak da hitno razvije saradnju između industrije, nauke i vlade SAD kako bi se intenzivirao rad na projektima koji bi mogli poboljšati ratnu poziciju zemlje.

Prvom sastanku NACA 23. aprila 1915. godine održanom u kancelariji ratnog sekretara Džordža Skrivena, na kom je i snimljena ova fotografija, prisustvovalo je nekoliko važnih birokrata i vojnih zapovednika, kao i nekoliko uglednih profesora američkih univerziteta. Među njima je bio i Mihajlo Pupin. Ovaj naučnik srpskog porekla, fizičar i fizikohemičar, profesor na Univerzitetu Kolumbija, smatra se jednim od osnivača NACA. Pupin, poznat po izvanrednom doprinosu razvoju telekomunikacija i “Pupinovim kalemima”, na Kolumbija univerzitetu u vreme rata između ostalog je organizovao istraživačku grupu koja se bavila tehnikama detekcije podmornica.

Pupinova autobiografija, nagrađena Pulicerom, “Sa pašnjaka do naučenjaka” završava se pismom koje je Pupin oktobra 1922. godine dobio od tadašnjeg predsednika SAD Vorena Hardinga. U pismu Harding Pupina obaveštava da sa žaljenjem prima njegovu ostavku na položaj u NACA i izražava zahvalnost u ime vlade i naroda SAD za Pupinove usluge, kao i zato što je pomogao u konstruisanju veza za komunikaciju između aviona u letu, ali i radio-telefona.

—–

NA FOTOGRAFIJI: S leva na desno, sede – dr Vilijam Durand sa Univerziteta Stenford, dr Straton, direktor Biroa za standarde, zatim pomenuti Džordž Skriven, dr Marvin, šef američkog meteorološkog biroa i dr Mihajlo Pupin.
Iznad njih stoje, s leva na desno: Holden Ričardson, pomorski instruktor, dr Džon Hejford sa Nortvestern univerziteta, kapetan Mark Bristol, direktor Pomorske aeronautike i Samjuel Reber iz signalnih snaga američke vojske.
Sastanku su prisustvovali i dr Džozef Ejms sa Džons Hopkins univerziteta i B.R. Njuton, pomoćnik sekretara departmana za finansije, koji nisu na fotografiji.
FOTO: NACA