RELATIVNOST JEDNOG JEZIKA

Čuvena fotografije napravljena u martu 1951. godine prikazuje Alberta Ajnštajna sa isplaženim jezikom. Mada fotografija simbolizuje “otkačenost” i ležernost naučnika, ona je snimljena u sasvim drugačijim okolnostima.

Fotografija je nastala ispred Prinston kluba u Njujorku, nakon proslave Ajnštajnovog 72. rođendana. Te večeri ispred kluba je bilo okupljeno mnoštvo snimatelja koji su fotografisali Ajnštajna i prijetalje s kojima je bio na večeri. Dok su hodali ka kolima, fotoreporteri su besomučno slikali, toliko da se Ajnštajn, navodno, naljutio. Kada su konačno njih troje ušli u kola i seli na zadnje sedište, fotoreporteri su se razišli ali je ostao Artur Sase, fotograf agencije UPI (United Press International). On se sasvim približio automobilu i zamolio profesora Ajnštajna da se “nasmeje za rođendansku fotografiju”.

Ajnštajn se pomalo iziritirano isplazio i brzo okrenuo glavu na stranu, ali Sase je bio još brži.

Pošto je u redakciji pokazao svoj najnoviji rad, urednici UPI-ja su se, kako je Sase kasnije prepričavao, silno raspravljali oko toga da li se ta Ajnštajnova fotografija može koristiti, ili ne. Najviše se protivio glavni urednik, pa su na kraju odluku morali da donesu direktori. Zbog Ajnštajnove reputacije čudaka, na kraju je ipak odlučeno da se fotografija “šašavog profesora” pusti u javnost.

Originalna fotografija koja je najpre objavljena prikazuje i Ajnštajnove prijatelje u kolima koji su sedeli levo i desno od njega, ali fotografija je kasnije isečena, i to upravo na Ajnštajnov zahtev.

Naime, on je po objavljivanju fotografije zatražio od UPI-ja devet primeraka tako kropovane slike za ličnu upotrebu – slanje čestitki. Jedan primerak Ajnštajn je potpisao i poklonio Saseu, i taj je 2009. godine na aukciji prodat za oko 74.000 dolara.

Raznovrsna značenja koja se pripisuju ovom kadru već skoro 7 decenija pokazuju svu relativnost koju može imati jedno sasvim obično plaženje.

M.Đ.
—–

FOTOGRAFIJA: Artur Sase, UPI